ΑΡΧΕΙΟ ΣΤΙΧΩΝ

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

ΟΤΑΝ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ

Κάλαντα Πρωτοχρονιάς με προέλευση από το Καβοντόρο Εύβοιας.

Όταν γεννήθηκε ο Χριστός με το Σταυρό στο χέρι,
όλα τα πάντα ευλόγησε με το δεξί του χέρι.

------

Ν’ αρχιμηνιά κι αρχή χρονιά (ν)αρχή καλός μας χρόνος,
Άγιος Βασίλης έρχεται από την Καισαρεία.
Βαστάει εικόνα και χαρτί χαρτί και καλαμάρι,
το καλαμάρι έγραφε και το χαρτί ομίλει.

------

Μα η Παναγιά τον επαντά μέσα στο σταυροδρόμι.
Βασίλη πόθεν έρχεσαι και πούθεν κατεβαίνεις;
(Ν)από τη μάνα μου έρχομαι και στο σχολειό πηγαίνω.
Κάτσε να φας κάτσε να πιεις κάτσε να τραγουδήσεις.
Μα εγώ γράμματα μάθαινα τραγούδια δεν ηξεύρω.
Κι αν είσαι εσύ γραμματικός πες μας την αλφαβήτα.

------

Και το ραβδί ξερό ήτανε χλωρά βλαστάρια βγάζει.
Κι απάνω στα βλαστάρια του πέρδικες ξεφωλιάζουν.
Δεν ήσαν μόνον πέρδικες μόν’ ήν’ και τρυγονάκια.
Τρίγωνο πετροτρίγωνο και αυλές μαρμαρωμένες,
που κατεβαίνει η πέρδικα πίνει και ανεβαίνει.
Και βρέχει τη φτερούγα της και λούζει τον αφέντη.

------

Βρε αφέντα …φέντα αλούφεντα πέντε φορές αφέντη!
Πέντε κρατούν το μαύρο σου και έξι το χαλινό σου!
Μα οι δέκα σε περικαλώ αφέντη μ’ καβαλίκα!
Καβαλικεύεις χαίρεσαι πεζεύεις καμαρώνεις.
Κι απ’ την καμαροσύνη σου καράβια ν’ αρματώνεις.
Στην πρύμη σου είν’ το μάλαμο και στην κουβέρτα ασήμι.
Και επάνω στην αντένα σου χίλια φλωριά είν’ δεμένα.
Και τα σχοινιά του καραβιού σύρματα είν’ δεμένα.

------

Ζευγά ζευγά πρωτουζευγά πρώτο… μου …ζευγολάτη!
Χρυσά είναι τα βοϊδάκια σου χρυσό είναι και τ’ αλέτρι!
Χρυσή είναι και η φουκέντρα σου που το βογκάς αφέντη μ’!
Το ‘να σου βάδιν δράκοντα και τ’ άλλο σου λιοντάρι.
Μαργαριτάρι έσπερνες μάλαμο να θερίσεις,
κι όπου κι αν ρίξεις το κλωνί χίλια καλά να κάμεις.
Και με τα κοσκινίσματα σκλάβους να ‘ξαγοράζεις.
------

Πολλά είπαμε τ’ αφέντη μας του πολυχρονεμένου.
Τώρα να ειπούμε για της κυράς της καλοκαρδισμένης.
Κυρά λιχνή κυρά ψηλή κυρά καμπανοφρύδα,
κυρά καμπανοφράγκισσα ρωμαίικο είν’ το μαντήλι.
Ν’ όταν ξυστείς και γυαλιστείς και βάλεις τα καλά σου.
Μα οι στράτες ρόδες τρέχουνε σαν εκκλησιές καμπάνες!
Σπάσαν’ καμπάνα και κερί σπάσαμε δυο λαμπάδες.
Σπάσαμε τρεις με τέσσερις καμπάνα με την βρύση.
------

Κυρά μου τα παιδάκια σου τα μοσχο… σου …θρεμμένα.
Μα η Παναγιά που στα ‘δωσε Θεός να στα χαρίσει.
Να τα παντρέψεις με καλό και με ταπεινοσύνη.
Βρ’ αλλού ζεστά κι αχτένιστα και στο σχολειό τα στέλνεις.
Μα εκεί στα δέρνει ο δάσκαλος με μια χρυσή βεργίτσα.
Τα δέρνει και η δασκάλισσα με δυο κλωνάρια μόσχους.
Παιδιά μου πούν’ τα γράμματα παιδιά μου που ‘ναι ο νους σας.
Τα γράμματα ‘ναι στο χαρτί και ο νους μας στις κοπέλες,
πέρα περά κι αντίπερα πέρα στις μαυρομάτες,
που κοσκινίζουν τα φλουριά και διαμοιράζουν τ’ άστρα.
------

Όσ’ αστεράκια έχει ο ουρανός λουλούδια στο ακρωτήρι,
τόσα καλά να στείλει ο Θεός στο σπιτονοικούρη.
Μα εδώ που τραγουδήσαμε πέτρα να μην ραΐσει,
και ο νοικοκύρης του σπιτιού χίλια χρόνια να ζήσει!
------

Βρα σή(κ)ω απάνω αφέντη μου κι άνοιξε το πουγκί σου,
κι άνοιξε το πουγκάκι σου τ’ αργυροκλειδωμένο.
Κι αν έχεις γρόσια φάε και πιες φλουριά μην τα λυπάσαι.
Φέρε πανέρια κάστανα πανέρια λεφτοκάρια,
φέρε και το γλυκό κρασί κέρασ’ τα παλικάρια.
Κέρασ’ τα αφέντη μ’ κέρασ’ τα να ειπούνε και του χρόνου!
Του χρόνου και τ’ αντίχρονου σαν τούτες τις ημέρες,
ν’ είστε καλά να χαίρεστε με μόσχους και κανέλες!

Και του Χρόνου, Χρόνια Πολλά!